#02 Internet Computer Protocol (ICP) ve Yapay Zeka: Teknolojik Devrimin Güçlü İttifakı

Ayşe KULABAŞ
3 min readNov 10, 2023

--

Yapay zeka (AI) ve blockchain, günümüzün en etkileyici teknolojileri arasında yer alıyor. Bu iki teknoloji, kendi başlarına birçok sektörde devrim yaratma ve ekonomik iletişimleri dönüştürme potansiyeline sahip. Ancak bir araya geldiklerinde, yapay zekanın getirdiği büyük üretkenlik artışlarıyla birlikte blockchain’in sağladığı güvenlik ve şeffaflık avantajlarını birleştirerek, yeni nesil uygulamalar için güçlü bir olasılık sınırının kapısını aralarlar. Bu entegrasyon, gelecekteki teknolojik gelişmelerde öncü bir rol oynayabilir ve daha güvenilir, şeffaf ve verimli bir dijital dönüşümü teşvik edebilir.

2023 Temmuz ayında DFINITY Vakfı, İnternet Bilgisayarı blok zincirinde (Internet Computer Protocol- ICP) merkezi olmayan yapay zekadan (Decentralized Artificial Intelligence- DeAI) yararlanan projeleri desteklemek için 5 milyon dolarlık bir hibe başlattı. Yapay zeka eklentileri için merkezi bulut sağlayıcılarına dayanan diğer blok zincirlerinin aksine, İnternet Bilgisayarı blok zinciri gerçek DeAI’yi çalıştırabilir ve bu da onu tamamen merkezi olmayan ve kendi kendine yeten bir hale getirir. Amaç, yapay zeka modellerinin merkezi olmayan bir ağ üzerinde çalışmasını sağlayarak güven ve şeffaflığı sağlamaktır.

Internet Computer Protocol, gerçek DeAI’yi yürütme kapasitesine sahip tek blockchain olarak öne çıkıyor. AWS gibi merkezi bulut sağlayıcılarına bağımlı yapay zeka eklentilerini entegre eden diğer blok zincirlerinin aksine ICP, yapay zeka modellerinin oluşturulduğu bağımsız bir bulut işlevi görür ve blok zinciri içinde tam bir merkeziyetsizlik ve operasyon sağlar.

DFINITY Vakfı’nın Baş Bilimcisi ve Kurucusu Dominic Williams , DFINITY Vakfı’nın yapay zeka ve blockchain teknolojisini bir araya getirme girişiminin önemini vurgulayarak yapay zekanın blockchain platformlarına entegrasyonunun hala erken aşamada olduğunu belirtti. Dominic’in konu hakkında detaylı yazısına buradan ulaşabilirsiniz.

Dominic Williams şunları vurguladı: “Yapay zeka ve blockchain hakkında önemli bir söylenti olmasına rağmen, yapay zekanın blockchain’e entegrasyonu keşfedilmemiş bir alan olmaya devam ediyor. İnternet Bilgisayarı, gelişmiş yapay zeka modellerinin merkezi olmayan ve izinsiz ağında yarı güvensiz bir şekilde yürütülmesine öncülük edecek. Gelecek planları, sinir ağlarının belirleyici bir şekilde çalışmasını sağlayan ‘Yapay Zeka akıllı sözleşmelerinin’ (AI smart contract)tanıtılmasını içeriyor. İnternet Bilgisayarı, yerel Web3 AI’nın kullanılabilirliği ile kullanımın artacağını öngörüyor ve blockchain’in AI’ya olan güveni artırmada, hem verileri hem de kararları korumada önemli bir rol oynayacağını ileri sürüyor.”

Geleceğe baktığımızda, blockchain ve yapay zekanın entegrasyonu, yapay zeka sistemlerine duyulan güvenle ilgili kritik zorlukları çözme potansiyeli taşıyor. Blockchain teknolojisi, verilerin ve kararların şeffaflığını ve bütünlüğünü sağlayarak yapay zekaya olan güveni artırmada çok önemli bir rol oynayabilir.

Otonom bir bulut görevi gören ICP’de Yapay Zeka uygulamasının dikkate değer avantajları şunları içerir:

  • Yapay zekanın halka açık bir ağ üzerinde açık bir ortamda çalışmasına olanak tanır
  • Açık bir pazarda birbirine güvenmeyen taraflar arasındaki işbirliğini kolaylaştırarak, eğitim veya çıkarım için kullanılan yapay zeka modellerinin ve verilerin ayrılmasını sağlar.
  • ICP’deki AI, Web3 ile entegre edilebilir ve burada akıllı sözleşmeler olarak bilinen zincir içi blockchain kodu tarafından çağrılabilir.

5 milyon dolarlık DeAI hibesi,ICP’de AI uygulamalarının geliştirilmesini ve entegrasyonunu kolaylaştırmak ve teşvik etmek için tasarlandı. Yapay zeka, çok sayıda ICP projesinde halihazırda önemli bir rol oynadığını kanıtladı ve DeAI fonlarının rolünü daha da geliştirmesi bekleniyor. ICP’de yapay zekadan yararlanan önemli projeler şunlardır:

  • IC1101, meta veri dizisi karakterlerinin sohbete yanıt vermesini/etkileşime geçmesini sağlamak için yapay zekayı kullanır.
  • Dmail, kullanıcılarının e-posta gibi mesajlara otomatik olarak yanıtlar oluşturmasını sağlamak için yapay zekayı kullanır.
  • Itoka, yapay zeka tarafından üretilen müziği tokenleştiriyor.
  • EMC, ICP ile entegre olan ve bilgi işlem gücünü AI geliştiricilerine dağıtmaya odaklanan bir katman 2 protokolüdür.
  • StageAI, tam kapsamlı bir Web3 yapay zeka platformudur.

Yapay zeka modellerinin İnternet Bilgisayarında çalıştırılmasıyla güven, doğrulanabilir ve güvenli yürütme yoluyla artırılır. Platform, yapay zeka modellerinin ve verilerin ayrılmasını sağlayarak işbirliğini ve açıklığı teşvik ediyor. Web2 platformlarıyla karşılaştırıldığında yapay zekanın İnternet Bilgisayarı platformuna entegrasyonu, daha geniş model ve veri kullanılabilirliği, daha fazla güvenilirlik ve daha fazla sahiplik ve şeffaflık sağlar.

DFINITY Vakfı’nın hibe girişimi, İnternet Bilgisayarı blok zincirinde yapay zekanın gelişimini ilerletmeyi, merkezi olmayan yapay zekanın daha geniş çapta benimsenmesine katkıda bulunmayı ve blok zinciri ile yapay zeka teknolojilerini birleştirmede gelecekteki ilerlemelerin önünü açmayı amaçlıyor.

Siz de ICP ‘de DeAI projeleri oluşturmak istiyorsanız hemen bu linkten DeAI hibesine başvurabilirsiniz.

👉👉 👉 https://dfinity.org/grants/

Ayrıca ICP Hub Türkiye ekibi ile de iletişime geçerek topluluğun bir parçası olabilir ve tüm merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.

ICP Hub Türkiye : https://www.icphubturkey.com/

--

--

Ayşe KULABAŞ

WEB3 Maestro [ Elympics | ex-Wemix/Wemade | Metaverse | Esports & Gaming | BlockChain | [ Quantum | AI ] | Runner [ Half Marathon] |